Ung thư đại trực tràng đã không còn là căn bệnh xa lạ với mọi người. Căn bệnh này thường xuất hiện ở độ tuổi trên 50. Tuy nhiên trong những năm gần đây, ung thư đại trực tràng đang có xu hướng trẻ hóa. 

Theo tổ chức Y tế Thế giới WHO, đây được xem là căn bệnh ung thư gây tử vong cao thứ tư trên thế giới.

Theo tổ chức Ghi nhận ung thư toàn cầu (Globocan) vào năm 2020, có khoảng 1,9 triệu ca mắc ung thư đại trực tràng và hơn 900.000 người chết vì căn bệnh này mỗi năm trên thế giới. Ở Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ 5 về số ca mắc mới và cả số ca tử vong, chỉ sau các loại ung thư phổ biến như gan, phổi, vú và dạ dày. Tính riêng năm 2020, Việt Nam đã ghi nhận khoảng 16.000 ca mắc mới và hơn 8200 ca tử vong do ung thư đại trực tràng, 

Tại hội nghị phẫu thuật ung thư đại trực tràng khu vực Đông Nam Á (ASEAN) tổ chức ngày 02/12/2022 tại TP.HCM, TS Lâm Việt Trung - phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết trung bình mỗi năm bệnh viện Chợ Rẫy thực hiện hơn 1.200 ca phẫu thuật ung thư đại trực tràng.

Độ tuổi mắc bệnh ung thư đại trực tràng đang có dấu hiệu trẻ hóa, đặc biệt là ở 2 nhóm độ tuổi: từ 20 đến 34 tuổi và 35 đến 49 tuổi. Theo báo cáo Thư viện Y học Quốc gia của Hoa Kỳ (NLM), vào năm 2030, tỷ lệ mắc ung thư đại tràng và trực tràng được dự đoán sẽ tăng 90,0% và 124,2% đối với nhóm từ 20 đến 34 tuổi và 27,7% và 46,0% đối với nhóm từ 35 đến 49 tuổi.

Có thể nhận biết bệnh ung thư đại trực tràng được không?

Theo các bác sĩ, ung thư đại trực tràng giai đoạn đầu sẽ không có nhiều biểu hiện rõ ràng, khiến người bệnh dễ lầm tưởng sang các căn bệnh tiêu hóa khác nên không đến bác sĩ. Tuy nhiên nếu gặp phải một trong những dấu hiệu dưới đây, người bệnh nên nhanh chóng đến gặp bác sĩ để có những chẩn đoán chính xác nhất:

• Rối loạn đại tiện, tiêu chảy, táo bón kéo dài
• Đi ngoài ra máu
• Đau bụng, mệt mỏi thường xuyên
• Sụt cân không rõ nguyên nhân

Nhóm đối tượng nào dễ mắc ung thư đại trực tràng?

• Nhóm người cao tuổi: Độ tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng tăng. Theo các báo cáo, có tới 80% người mắc bệnh được chẩn đoán sau 55 tuổi và độ tuổi trung bình mắc bệnh là 74 tuổi
• Nhóm có yếu tố di truyền: nếu người thân trong gia đình, đặc biệt là những người có mối quan hệ gần gũi nhất như cha mẹ, anh chị em từng mắc bệnh thì nguy cơ bản thân mắc bệnh cũng cao hơn bình thường  
• Nhóm có lối sống không lành mạnh: một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tới từ những thói quen không tốt như: ăn nhiều thịt đỏ, thiếu các loại vitamin, chất xơ trong các bữa ăn; dùng nhiều chất kích thích, rượu bia, thuốc lá; thừa cân béo phì,... Đây cũng là nguyên nhân khiến ung thư đại trực tràng dần có dấu hiệu trẻ hóa khi nhiều bạn trẻ cũng có những thói quen trên.
• Nhóm từng bị viêm loét đại tràng mãn tính: Theo báo cáo, những người từng mắc bị viêm, loét đại tràng sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao gấp 30 lần so với người bình thường.

Để ngăn ngừa và giảm nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt với những người trong nhóm nguy cơ cao, việc chủ động thay đổi thói quen sinh hoạt là điều rất cần thiết:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, bổ sung đủ các loại vitamin và chất xơ trong các bữa ăn
• Hạn chế đồ dầu mỡ, nhiều chất béo, hạn chế thịt đỏ
• Hạn chế dùng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá
• Duy trì cân nặng hợp lý, có kế hoạch tập luyện thể dục thể thao đều đặn. 

Ung thư đại trực tràng có khả năng chữa khỏi lên đến 90% nếu được phát hiện sớm

Theo các bác sĩ, ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện trong giai đoạn đầu thì khả năng chữa khỏi lên đến 90% và tỷ lệ bệnh nhân sống hơn 5 năm lên đến hơn 85%.

Hội Tiêu hóa Hoa Kỳ khuyến nghị, từ 45 tuổi trở đi mọi người nên có kế hoạch tầm soát ung thư đại trực tràng. Đối với nhóm nguy cơ cao, nên bắt đầu tầm soát sớm hơn và với tần suất dày hơn. 

Trong các phương pháp chẩn đoán bệnh, nội soi đại tràng là phương pháp được đánh giá cao hơn cả bởi quy trình đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao. Thông qua việc nội soi, bác sĩ có thể dễ dàng quan sát được những tổn thương và tiến hành lấy sinh thiết bệnh phẩm nếu cần thiết. Bên cạnh đó, nội soi đại tràng định kỳ cũng có tác dụng theo dõi hiệu quả các bệnh như viêm loét đại trực tràng, polyp,...

Chủ động thực hiện nội soi đại tràng định kỳ giúp bản thân, gia đình phát hiện sớm những nguy cơ gây bệnh, có kế hoạch điều trị bệnh hiệu quả và nâng cao chất lượng cuộc sống.