Chia sẻ
TRẺ BỊ TIÊU CHẢY NÊN XỬ TRÍ THẾ NÀO ?
By Victoria Healthcare 07 Tháng 9 2020
Tiêu chảy ở trẻ em: là bệnh thường hay gặp và hiếm khi nặng, nhưng phải hiểu để tránh những hậu quả đáng tiếc thường gặp như mất nước và điện giải v.v..
BÌNH THƯỜNG TRẺ EM ĐI CẦU BAO NHIÊU LẦN/ NGÀY?
• Thường trẻ dưới 1 tháng tuổi có thể đi cầu 4-10 lần/ngày
• Trong vòng 3 tháng đầu sau sinh thường đi cầu hơn 2 lần/ngày
• Tùy bé: có bé thì đi cầu ngay sau mỗi bữa ăn, cũng có bé thì đi 2 ngày/lần, hay 1 tuần/lần. Nhưng mà trước 2 tuổi thì phân mềm nhưng đóng khuôn.
VẬY TIÊU CHẢY LÀ GÌ?
Tiêu chảy có nghĩa là bé nhũ nhi thì đi gấp 2 lần bình thường, còn trẻ lớn thì trên 3 lần/ngày.
PHÂN LOẠI
• Tiêu chảy nước cấp
• Tiêu chảy xâm lấn có đàm máu
• Tiêu chảy kéo dài trên 14 ngày
NGUYÊN NHÂN GÂY TIÊU CHẢY
• Nhiễm trùng
• Nhiễm virus
• Nhiễm ký sinh trùng
Tác nhân gây nhiễm trùng thường tùy thuộc độ tuổi
Ví dụ: Trẻ dưới 2 tuổi thường tiêu chảy do rotavirus.
Trẻ từ 2-5 tuổi đi tiêu có đàm máu, sốt thường do shigella, là nguyên nhân chính gây tử vong)
• Tác dụng phụ của kháng sinh
• Nhiễm trùng không liên quan hệ tiêu hóa hay bệnh hệ thống: cúm, sởi , tay chân miệng, viêm phổi, nhiễm trùng tiểu, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, hiv…
• Bệnh lý cần cấp cứu :lồng ruột, viêm ruột thừa…
ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH DO VIRUS
• Thời gian: mùa lạnh
• Ủ bệnh: 12giờ-5ngày
• Kéo dài: virus 3ngày-1tuần
ĐẶC ĐIỂM CỦA BỆNH DO VI TRÙNG
• Xử lý nước không sạch
• Xử lý cống không tốt: như thiên tai lụt lội , hay ăn thức ăn không sạch
• Có triệu chứng: Sốt cao, đi tiêu đàm máu
• Có thể tự khỏi hoặc cần điều trị
NẾU TÁC NHÂN LÀ KÝ SINH TRÙNG THÌ BỆNH CÓ THỂ KÉO DÀI NHIỀU TUÂN HOẶC NHIỀU THÁNG
NẾU DO TÁC DỤNG PHỤ CỦA KHÁNG SINH THÌ BỆNH NHẸ VÀ NGƯNG TRONG VÒNG 1-2 NGÀY TỪ KHI NGƯNG KHÁNG SINH.
XỬ TRÍ KHI TRẺ BỊ TIÊU CHẢY TẠI NHÀ
ĂN UỐNG
• Không hạn chế ăn, không ăn nhiều chất béo vì khó hấp thu
• Trẻ dưới 6tháng: bú mẹ bình thường
• Trẻ trên 6 tháng: uống nước không đường (không ăn : kem, nước giải khát như nước ngọt, sữa hoặc nước trái cây pha đường).
THEO DÕI MẤT NƯỚC ĐIỆN GIẢI
Nếu trẻ có các dấu hiệu sau:
• Khô môi
• Khát nước
• Mắt trũng
• Thóp lõm (trẻ dưới18 tháng)
• Khóc không có nước mắt
• Không tiểu từ 4-6 giờ
• Quấy, đòi uống nước hoặc ngủ li bì
ĐIỀU TRỊ MẤT NƯỚC ĐIỆN GIẢI
• ORS : không điều trị tiêu chảy nhưng điều trị mất nước điện giải
• ORS giữ được 24giờ sau khi pha
• Cách pha: đúng chỉ dẫn, không với nước khác chỉ với nước chín
• Cách uống: chậm, thường 10-20 muỗng cà phê (50-100ml) sau mỗi lần tiêu chảy.
• Nếu trẻ từ chối uống hoặc ói ngay sau khi uống thì cần theo dõi sát mất nước
• Không thay thế ORS bằng: nước gạo, nước trà, nước trái cây.
• Có thể thay thế bằng nước dừa
KHI NÀO CẦN UỐNG THUỐC?
Không kháng sinh, kháng tiêu chảy vì không cần thiết và có thể nguy hiểm cho trẻ . Ngoài ra, uống kháng sinh sẽ che dấu triệu chứng và làm chậm trễ việc điều trị
• Probiotic: có thể làm giảm tiêu chảy
• Kẽm: không cần thiết cho những trẻ đủ dinh dưỡng không có nguy cơ thiếu kẽm Chỉ cần thiết cho những trẻ có nguy cơ thiếu kẽm: giảm độ nặng , thời gian đợt tiêu chảy cấp và giảm tái phát đợt tiêu chảy tiếp theo trong nhiều tháng sau đó
KHI NÀO CẦN KHÁM BÁC SĨ?
• Mất nước:
• Khô môi
• Khát nước
• Mắt trũng
• Thóp lõm (<18tháng còn thóp)
• Khóc không có nước mắt
• Không tiểu 4-6 giờ
• Quấy đòi uống nước hoặc li bì
• Tiêu máu đàm mót rặn
• Đau bụng nhiều
• Không ăn hay uống gì cả
• Mệt, quấy hay không đáp ứng với môi trường xung quanh gì hết
• Hoặc bất cứ bất thường nào không an tâm
PHÒNG NGỪA
• Cho trẻ bú mẹ đến ít nhất 6 tháng
• Trẻ từ 2 tuổi tập thói quen rửa tay đúng cách trước ăn hay chuẩn bị thức ăn, sau khi vệ sinh: bằng xà bông 30 giây, lau khô.
• Không đi học, bơi khi bệnh để tránh lây
• Uống nước sạch nấu chín
• Chích ngừa: virus Rota, Sởi
• Uống vitamin A định kỳ
(Bài viết của sử dụng hình ảnh từ Shutterstock)