Chia sẻ
SỬ DỤNG KHÁNG SINH ĐÚNG BỆNH
By Victoria Healthcare 22 Tháng 3 2021
Kể từ khi nhà khoa học Alexander Fleming phát hiện ra kháng sinh penicillin cách đây gần một thế kỷ và con người bắt đầu sử dụng nó cách đây khoảng hơn 70 năm để điều trị những bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm, từ đó rất nhiều người bị bệnh nhiễm trùng đã được cứu sống. Có lẽ vì sự “thần kỳ” đó của kháng sinh penicillin khiến người ta có ý nghĩ rằng, “cứ hễ bị nhiễm trùng hay sốt là điều trị bằng kháng sinh”. Để rồi sau đó, người ta lại nhận ra những kháng sinh đó không hề có tác dụng đối với những bệnh nhiễm khuẩn do siêu vi. Và càng ngày người ta càng nhận ra hầu hết những bệnh nhiễm khuẩn thường gặp đều do siêu vi gây ra, khiến loài người dần dần “giác ngộ” rằng họ đã lạm dụng kháng sinh một cách bừa bãi.
Bên cạnh đó, những con vi khuẩn (khác hoàn toàn với siêu vi) không dễ bị “bắt nạt” trong cuộc chiến sinh tồn với loài người. Chúng luôn tìm cách để chống lại kháng sinh và dẫn đến cuộc đua giữa một bên là những chủng vi khuẩn luôn thay đổi để thoát khỏi sự tác động của kháng sinh và một bên là loài người vốn luôn “tự hào” với sự thông minh của mình mà tạo ra nhiều kháng sinh khác nhau.
Nhưng đây là một cuộc không cân sức, loài người luôn là kẻ chịu thua bới các phát minh ra những kháng sinh thế hệ mới luôn “chạy theo sau hít khói” để đuổi kịp sự thay đổi của vi khuẩn. Đến nổi gần đây WHO phải phát động tuần lễ nâng cao nhận thức của cộng đồng về sự kháng kháng sinh (lờn kháng sinh). Vì vậy, các bậc cha mẹ cần được trang bị kiến thức về việc sử dụng kháng sinh, để có thể cùng với bác sĩ chọn ra giải pháp tốt nhất để theo dõi và xử trí những bệnh nhiễm khuẩn thông thường ở trẻ em.
KHÁNG SINH CHỈ TRỊ ĐƯỢC BỆNH DO VI KHUẨN, KHÔNG TRỊ ĐƯỢC BỆNH DO SIÊU VI
Như trong câu chuyện về “Cảm-ho-sổ mũi”, tôi đã nói rằng kháng sinh chỉ trị được bệnh do vi khuẩn. Do đó, chỉ khi nào trẻ bị bệnh do vi khuẩn mới có thể dùng kháng sinh để trị. Còn nếu trẻ bị nhiễm khuẩn do siêu vi, thì không có kháng sinh nào có thể trị được mà chỉ có thể chờ hệ miễn dịch của cơ thể tự chiến đấu chống lại siêu vi đó mà thôi. Nhìn chung thì vi khuẩn với siêu vi khác nhau “một trời một vực”, giống như con voi so với con gián vậy.
NHỮNG BỆNH LÝ NÀO LÀ DO SIÊU VI GÂY RA VÀ KHÔNG CẦN PHẢI ĐIỀU TRỊ BẰNG KHÁNG SINH?
Theo thống kê, người ta thấy những bệnh lý sau là do siêu vi gây ra:
• Hầu hết những trường hợp sốt ở trẻ em, đặc biệt là những trẻ dưới 3 tuổi;
• Tất cả những trường hợp cảm;
• Hầu như tất cả những trường hợp viêm thanh quản, viêm phế quản hay viêm tiêu phế quản;
• Hầu hết (99%) những trường hợp ho;
• Hầu hết (99%) những trường bị ói và tiêu chảy;
• 90% trường hợp viêm họng.
Còn những bệnh lý sau có thể do vi khuẩn gây nên và có thể điều trị bằng kháng sinh:
• Hầu hết viên tai giữa (nhiễm trùng tai) (tuy nhiên đa số nhiễm trùng tai lại có thể tự hồi phục sau vài ngày mà không cần dùng kháng sinh);
• Khoảng 10% những trường hợp viêm họng (do liên cầu khuẩn tan huyết beta nhóm A);
• Một số trường hợp viêm phổi;
• Một số trường hợp viêm màng não.
Bs. Nguyễn Trí Đoàn - Trích "Để con được ốm"
(Bài viết của sử dụng hình ảnh từ Shutterstock)