Hiện nay tỉ lệ người mắc bệnh đái tháo đường đang có xu hướng ngày một gia tăng, nhất là ở những nước có thu nhập thấp và trung bình. Đái tháo đường và các biến chứng của nó đang trở thành vấn đề nghiêm trọng trong sức khỏe cộng đồng, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho tim, gan, mắt,…. 

Một trong những biến chứng đái tháo đường gây ra là võng mạt do đái thào đường, vốn tác động đến khả năng nhìn của 2.6 triệu người trên toàn thế giới, hết 2.6% trường hợp mù lòa ở toàn cầu (0.84 triệu trường hợp trong tổng số 32.4 triệu người mù) là do bệnh lí này.

Người mắc bệnh tiểu đường (type 1 hoặc type 2), có khả năng bị bệnh võng mạc do tiểu đường, dạng bệnh lí gây ảnh hưởng đến mắt. Tuy nhiên, tỉ lệ mắc bệnh còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố.

Nhưng nhìn chung, gần như những ai bị tiểu đường đều sẽ mắc bệnh này. Thời gian mắc bệnh càng lâu, nguy cơ bị võng mạc càng cao.. Đặc biệt nguy cơ  này còn cao hơn nữa nếu bạn không kiểm soát tốt lương đường huyết hoặc do cao huyết áp hoặc chỉ số cholesterol cao. 

Các triệu chứng của bệnh

 Bản thân bạn không biết bản thân mình mắc bệnh võng mạc do tiểu đường cho đến khi nó trở nặng, hoặc chỉ nhìn thấy là tầm nhìn xa có vấn đề. Vì vậy hãy hết sức lưu ý những thay đổi nhỏ của mắt, có thể đó là triệu chứng bệnh lý võng mạc này. Vì vậy hãy chú ý khi bạn có một trong những triệu chứng sau:

 +Thỉnh thoảng bạn bị mất khả năng nhận biết màu sắc.

 +Đôi khi bạn cảm thấy mắt bị mờ thoáng qua.

 +Mắt bạn nhìn thấy các đốm đen hoặc các chớp sáng.

 +Thỉnh thoảng thấy nhòe mắt khi ban đọc sách báo  hoặc lái xe.

 +Hãy đến khám bác sĩ ngay nếu  gặp những triệu chứng trên.

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh võng mạc do tiểu đường gây ra tổn thương vĩnh viễn cho võng mạc nếu không được điều trị sớm . Trong cấu tạo mắt, võng mạc là 1 lớp chứa tế bào thần kinh phía sau mắt có chức năng thu nhận ánh sáng để tạo nên hình ảnh.

Nếu lượng glucose trong máu (đường huyết) quá cao trong thời gian dài sẽ chặn các mạch máu li ti nuôi dưỡng sức khỏe của võng mạc. Mắt của bạn cố gắng tạo các mạch máu mới, trong khi những mạch máu này không phát triển không như bình thường. Hậu quả là chúng gây ra xuất huyết và tràn dịch vào trong võng mạc. Có trường hợp có thể gây ra tình trạng phù điểm vàng,  làm mờ tầm nhìn.

Bệnh chuyển biến càng nặng, càng có nhiều mạch máu bị tắc nghẽn. Các chất dịch thoát ra tử mạch máu sẽ tích tụ làm lớp võng mạc bị tách ra. Bệnh này cũng gây ra bệnh tăng nhãn áp và thậm chí có thể gây mù lòa vĩnh viễn nếu không được phát hiện sớm.

Phương pháp chẩn đoán

Thông qua kiểm tra mắt, bác sĩ nhãn khoa có thể cho biết bạn có mắc bệnh võng mạc tiểu đường hay không.

Bác sĩ sẽ làm giãn đồng tử mắt để tìm xem có những thay đổi nào ở mạch máu hay không, hoặc kiểm tra có mạch máu mới nào được hình ở võng mạc. Bác  sĩ nhãn khoa sẽ kiểm tra xem võng mạc có bị sưng phù hay bị bong ra hay không.

Các phương pháp điều trị

Đối phó với tình trạng võng mạc do tiểu đường, các nhà khoa học đã tìm ra nhiều cách điều trị, phù hợp với từng giai đoạn bệnh 

1.Điều trị bằng tia la-de

Trong giai đoạn đầu, bác sĩ nhãn hoa có thể tư vấn thực hiện thủ thuật quang đông võng mạc bằng tia la-de để triệt tiêu trên diện rộng ở võng mạc nơi có sự hình thành mạch máu bất thường. Thủ thuật này giống như làm niêm phong mạch máu và ngăn chúng bị xuất huyết và phát triển. Phương pháp này dù không hoàn toàn lấy được khả năng thị lực, nhưng có thể đảm bảo tỉ lệ 90% an toàn. 

2.Liệu pháp chống quá trình tạo mạch máu

Phương pháp này mới được áp dụng gần đây nhưng đã cho thấy nhiều ưu điểm tích cực. Cách này có thể giữ lại, thậm chí cải thiện tầm nhìn, đặc biệt ở người phù hoàng điểm bị sưng phù ở ngay giữa võng mạc. Người bệnh sẽ được tiêm thuốc vào mắt. Thuốc có tác dụng ngăn chặn 1 loại protein cần thiết cho sự phát triển mạch máu. Bạn sẽ cần phải liên tục tiêm thuốc. Hiện nay phương pháp chữa trị và tính hiệu quả lâu dài của liệu pháp vẫn còn được nghiên cứu thêm. 

3.Thủ thuật lấy bỏ pha lê thể

Trong giai đoạn cuối của bệnh võng mạc tiểu đường, nếu võng mạc đã bong và xuất huyết nhiều trong mắt, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn làm thủ thuật lấy bỏ pha lê thể để loại bỏ các mô sẹo, máu và chất lỏng đục  trong mắt của bạn. Thủ thuật Vitrectomy này có thể cải thiện tầm nhìn của người bệnh ở giai đoạn muộn.

Các biện pháp ngăn ngừa 

Hiện nay các nhà khoa học chưa thể tìm ra loại thuốc ngăn ngừa bệnh lí này. Giữ lượng đường và huyết áp ở mức độ ổn định là cách hiệu quả làm giảm sự phát triển của bệnh võng mạc tiểu đường và thậm chí có thể ngăn  ngừa bệnh lí này.

 Những người bị tiểu đường cần khám nhãn khoa ít nhất mỗi năm 1 lần. Trường hợp bạn bị tiểu đường trong thai kì, hãy thăm khám kĩ trong 3 tháng đầu tiên và tuân theo chỉ định của bác sĩ nhãn khoa trong suốt thai kì. (Hãy cho bác sĩ nhãn khoa biết trong trường hợp bạn bị tiểu đường thai kì).